ASPEKTY PŁCI W KULTURZE FIZYCZNEJ I SPORCIE: BADANIA SOCJOLOGICZNE

Authors

DOI:

https://doi.org/10.31891/pcs.2024.2.21

Keywords:

psychologia sportu, problematyka płci, trening sportowy, trener, różnorodność biologiczna, socjologia

Abstract

Współczesne tempo życia i zmieniające się środowisko w jakim żyjemy, stają się bardzo często przyczyną powstawania niekorzystnych zmian w procesie treningowym. Dodatkowo nieprawidłowo wykonujemy czynności dnia codziennego, niewłaściwie wykorzystując możliwości swojego ciała. Pewne jego części pracują za mało, a inne zbyt dużo. Odzwierciedla się to po pewnym czasie w zaburzeniach ze strony układu ruchu. Ludzkie ciało, aby mogło być w pełni sprawne, silne i zdrowe, potrzebuje by dostarczyć jemu odpowiedniej dozy aktywności fizycznej. Zatem wszelkie działanie jest związane z ruchem, któremu towarzyszą nasze zmysły: słuch, węch, wzrok, dotyk, smak. Aktywność jest to konkretna działalność, zdolność albo skłonność do działania. Predyspozycje do działania posiada każdy człowiek już od urodzenia. Być aktywnym to tyle samo, co być czynnym, robić coś, działać i wykonywać. Dzięki działaniu wzrasta ich wrażliwość a wraz z rozwojem stają się one dokładniejsze i bardziej precyzyjne. Stad też istotne dla ruchu jest stwarzanie sytuacji dydaktycznych otwartych na doświadczenia zmysłowe. Elementem czynności motorycznych jest poczucie własnego ciała. To wszystko jest aspektem socjologicznym. Każdy człowiek rozporządza pewną wiedzą o tym jak jest skonstruowany świat społeczny go otaczający. Na świat społeczny patrzymy z perspektywy małego wycinka rzeczywistości, z jakim mamy bezpośrednio do czynienia, wiedza potoczna tworzy się poprzez wymianę doświadczeń. W współczesnej kulturze fizycznej i sporcie jest też bardzo ważna płeć. Tematem płci w szkoleniu psychologiczno-pedagogicznym sportowców jest różnorodność biologiczna i społeczna między płciami oraz jej wpływ na proces szkolenia sportowego. Istnieją różnice między płciami w zakresie preferencji, motywacji, emocji, stylu komunikacji czy sposobu radzenia sobie ze stresem. To jest ważne zagadnienie dla trenerów i psychologów sportowych, którzy powinni dostosować metody pracy do indywidualnych potrzeb i cech sportowców z uwzględnieniem różnic płciowych. Jednym z najważniejszych zadań pedagogiki sportu,  procesu szkolenia jest wychowywanie sportowców oraz przygotowywanie ich pod względem fizycznym, psychicznym i społecznym. Pozytywny trener szanuje i kocha swój sport i uczy tego samego swoich podopiecznych. Problematyka płci w kulturze fizycznej i sporcie odnosi się do różnic i stereotypów dotyczących płci oraz ich wpływu na aktywność fizyczną, sport i zajęcia związane z kulturą fizyczną. Istnieją pewne wyobrażenia dotyczące płci, które mogą wpływać na to, jak dziewczyny i chłopcy są zachęcani do podejmowania aktywności fizycznej, jak są oceniani w sporcie, czy jakie dyscypliny są im rozdzielane. Ważne jest zastanowienie się nad sposobami w jaki płciowe różnice są przedstawiane w tej dziedzinie i jak można zmniejszyć ewentualne nierówności czy ograniczenia.

References

Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa, Warszawa 2003, s. 71-74.

Tsyhanovska N. (Цигановська Н.), Skalski D. W. (Скальскі Д. B.), Czarnecki D. (Чарнецькі Д.) [Redakcja naukowa (Наукове редагування)], Kultura fizyczna i bezpieczeństwo w aktualizowaniu wartości zdrowia. Wybrane aspekty. Monografia (Фізична культура і безпека у актуалізації цінності здоров’я. Вибрані аспекти. Монографiя), Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie Gdańskim przy udziale: Charkowskiej Państwowej Akademii Kultury w Charkowie (Поморська Школа Вища у Старогарді Гданському за участю: Харківської державної академії культури у Харкові), Starogard Gdański – Charków (Старогард Гданський - Харків), 2024, s. 26-32.

Czarnecki D. (Чарнецькi Д.), Tsyhanovska N. (Цигановська Н.), Skalski D. W. (Скальскі Д. B.), Psychologiczne rozumienie ryzyka w sportach ekstremalnych. Wybrane zagadnienia. MonografiA {Психологічне розуміння ризику в екстремальних видах спорту. Вибрані питання. Монографiя, Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa w Poznaniu przy udziale: Charkowskiej Państwowej Akademii Kultury w Charkowie (Вища Школа Безпеки у Познані за участю: Харківської державної академії культури у Харкові, Poznań – Charków (Познань – Харків) 2023, s. 61, s. 160-176.

https://hop-sport.pl/blog/motywacja-w-treningu-wskazowki-dla-osiagniecia-sukcesu, [dostęp: 18.04.2024.].

Włoch R., Skóra K., Szankin K., Szeptycka E., Bariery równouprawnienia w sporcie, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020, s. 10-11. http://www.olympic.org/women-sport-commission, [dostęp: 20.04.2024.]

http://www.caaws.ca/gender-equity-101/what-is-gender-equity/ [dostęp: 26.04.2024.].

http://www.un.org/womenwatch/daw/public/Women%20and%20Sport.pdf [dostęp: 26.04.2024.].

http://iwg-gti.org/, [dostęp: 28.04.2024.].

Downloads

Published

2024-06-29

How to Cite

TSYHANOVSKA, N., SKALSKI, D. W., BILYK, O., BORYSOVA, A., & PAVLYUK, Y. (2024). ASPEKTY PŁCI W KULTURZE FIZYCZNEJ I SPORCIE: BADANIA SOCJOLOGICZNE. Physical Culture and Sport: Scientific Perspective, (2), 143–149. https://doi.org/10.31891/pcs.2024.2.21