WSPÓŁCZESNA AUTORSKA DEFINICJA KULTURY FIZYCZNEJ NA PODSTAWIE POLSKICH I UKRAIŃSKICH BADAŃ (2023)
DOI:
https://doi.org/10.31891/pcs.2023.4.10Keywords:
kultury fizycznej, kultura, definicjiAbstract
Podczas, już wieloletniej międzynarodowej współpracy naukowej polsko-ukraińskiej (wspólne międzynarodowe konferencje i seminaria naukowe, wspólne opracowania naukowe, cykl wykładów w charakterze profesorów wizytujących, pełnienie funkcji naukowych kierowników dysertacji w celu zdobycia naukowych stopni) – zrodziła się wielokrotnie dyskusja na temat definicji terminu kultura fizyczna. W 2023 roku ukazała się autorska recenzowana monografia naukowa: Psychologiczne rozumienie ryzyka w sportach ekstremalnych. Wybrane zagadnienia. Monografia {Психологічне розуміння ризику в екстремальних видах спорту. Вибрані питання. Монографiя), autorstwa: Czarnecki D. (Чарнецькi Д.), Tsyhanovska N. (Цигановська Н.), Skalski D. W. (Скальскі Д. B.), w której po raz pierwszy została opublikowana współczesna autorska definicja kultury fizycznej na podstawie polskich i ukraińskich badań. Prezentowane poniżej badania są owocem wieloletniej współpracy naukowej pomiędzy Akademią Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku a Charkowską Państwową Akademią Kultury – Katedrą Kultury Fizycznej i Zdrowia oraz Pomorską Szkołą Wyższą w Starogardzie Gdańskim. Autorzy niniejszego opracowania zdają sobie sprawę, że termin kultura fizyczna jest węższym terminem jakim jest termin kultura. Właśnie to porównanie obu terminów zrodziło myśl w współautorach i przeprowadzenie szczegółowych badań w zakresie współczesnej definicji kultury fizycznej z uwzględnieniem rozwijającej się równolegle edukacji zdrowotnej.
References
. Skalski D., Tuz M., Czarnecki D. (Redakcja naukowa), Kultura fizyczna, edukacja zdrowotna i bezpieczeństwo. Współczesne wybrane zagadnienia Tom 1, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku, Gdańsk 2020, s. 10.
Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1970, s.86.
Ustawa o kulturze fizycznej z dnia 18 stycznia 1996 roku, Dz. U. 1996 Nr 25 poz. 113 (z póź. zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 226, poz. 1675, z 2008 r. Nr 195, poz. 1200, z 2009 r. Nr 62, poz. 504, Nr 97, poz. 801, Nr 226, poz. 1809.).
Ustawa o sporcie z dnia 25 czerwca 2010 roku, Dz. U. 2010 Nr 127 poz. 857 (z póź. zm. Dz. U. z 2022 r. poz. 1599, 2185.).
PRAWO UKRAINY O kulturze fizycznej i sporcie, Ustawa weszła w życie w dniu publikacji - 29 stycznia 1994 r., z wyjątkiem drugiej części art. 12, który wszedł w życie od roku akademickiego 1995/1996 (zgodnie z Uchwałą Rady Najwyższej Ukrainy z 24 grudnia 1993 N 3809-XII), (Zmienione ustawami Ukrainy z dnia 18 czerwca 1999 r. N 770-XIV z dnia 10 lutego 2000 r. N 1453-III z dnia 21 czerwca 2001 r . N 2548-III z dnia 16 grudnia 2004 r. N 2264-IV z dnia 3 lutego 2005 r . N 2416 - IV z dnia 19 stycznia 2006 r. N 3370-IV z dnia 15 maja 2007 r. N 1021-V).
Skalski D.W., Kindzer B., Graczyk M., Polsko-Ukrainska spivpratsia v svitli Yevrointehratsiinykh protsesiv v Ukraini, Multymediina prezentatsiia – prezentatsiia na: Mizhnarodna naukovo-praktychna konferentsiia: YeVROINTEHRATsIINI PROTsESY V UKRAINI: ISTORYChNI, KULTURNI, POLITYKO-PRAVOVI TA PSYKhOLOHIChNI ASPEKTY, Kyiv, 12 kvitnia 2023 roku.
PERELIK haluzei znan i spetsialnostei, za yakymy zdiisniuietsia pidhotovka zdobuvachiv vyshchoi osvity, ZATVERDZhENO postanovoiu Kabinetu Ministriv Ukrainyvid 29 kvitnia 2015 r. № 266. [http://vnz.org.ua/zakonodavstvo/101-perelik-galuzej-znan-i-spetsialnostej].
Grabowski H., O kształceniu i wychowaniu fizycznym, Polska Akademia Nauk Oddział w Krakowie: Nauka dla Wszystkich Nr 415, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków-Wrocław-Łódź, 1987, s. 5-10.
Teoriia i metodyka fizychnoho vykhovannia : [pidruch. dlia stud. vyshch. navch. zakl. fiz. vykhovannia i sportu] : u 2 t. / za red. T. Yu. Krutsevych. – K. : Olimpiiska literatura, 2008. – T. 1. – 391 s. ; T. 2. – 366 s.
Shyian B. M. Metodyka vykladannia sportyvno-pedahohichnykh dystsyplin u vyshchykh navchalnykh zakladakh fizychnoho vykhovannia i sportu : navch. posib. / B. M. Shyian, V. H. Papusha. – Kh. : OVS, 2005. – 208 s. – IBSN 966-7858-39-1.
Shyian B. M. Teoriia i metodyka fizychnoho vykhovannia shkoliariv : [pidruch. dlia stud. vyshch. navch. zakl. fiz. vykhovannia i sportu] : u 2 ch. / B. M. Shyian. – T. : Navchalna knyha – Bohdan, 2004. – Ch. 1. – 272 s. ; Ch. 2. – 248 s.
Zakon Ukrainy «Pro fizychnu kulturu i sport» vid 24.12.1993 r. № 3808-XII (iz zminamy, vnesenymy zghidno z zakonamy Ukrainy vid 3.02.2005 r. № 2416-IV ta vid 15.05.2007 r. № 1021-V
https://medical-enc.com.ua/fizkultura.htm
Internetowa Encyklopedia PWN, Wyd. PWN, Warszawa: https://encyklopedia.pwn.pl/ (dostep: 27.06.2023.)
https://www.pharmencyclopedia.com.ua/article/373/fizichna-kultura
