ФІЗИЧНА ТЕРАПІЯ ОСІБ СЕРЕДНЬОГО ВІКУ З ГОНАРТРОЗОМ НА АМБУЛАТОРНОМУ ЕТАПІ РЕАБІЛІТАЦІЇ

Автор(и)

  • Тетяна ОДИНЕЦЬ Комунальний заклад вищої освіти «Хортицька національна навчально-реабілітаційна академія» Запорізької обласної ради https://orcid.org/0000-0001-8613-8470
  • Олексій МЕЛАЩЕНКО Комунальний заклад вищої освіти «Хортицька національна навчально-реабілітаційна академія» Запорізької обласної ради https://orcid.org/0009-0006-7403-6374
  • Олександр ВАНЮК Національний університет «Запорізька політехніка» https://orcid.org/0000-0003-1851-0474

DOI:

https://doi.org/10.31891/pcs.2025.1(1).82

Ключові слова:

колінний суглоб, фізична терапія, функціональний стан, амплітуда руху

Анотація

Гонартроз є однією з найбільш поширених форм остеоартрозу, яка супроводжується значним зниженням функціональної активності, хронічним больовим синдромом та погіршенням якості життя пацієнтів. Недостатня кількість досліджень, присвячених оптимізації програм фізичної терапії для осіб середнього віку з гонартрозом на амбулаторному етапі, зумовлює необхідність розробки науково обґрунтованих підходів. Мета дослідження: визначити ефективність фізичної терапії осіб середнього віку з гонартрозом на амбулаторному етапі реабілітації. В роботі були застосовані методи теоретичного рівня дослідження: аналіз, порівняння, індукція, дедукція, систематизація та узагальнення науково-методичної літератури, емпіричні методи та методи математичної статистики. На амбулаторному етапі реабілітації фізична терапія відіграє важливу роль у відновленні функції колінного суглоба, полегшенні болю, зниженні запалення та поліпшенні рухової активності пацієнтів. Спеціально підібрані програми вправ, що включають низькоінтенсивні навантаження, дозволяють знижувати біль і запобігати виникненню ускладнень, таких як м'язова атрофія та обмеження рухливості суглоба. Наприкінці дослідження результати за шкалою The Lower Extremity Functional Scale показали покращення функціонального стану в обох групах. В основній групі (ОГ) показник збільшився з 50,26 до 71,25 балів, що свідчить про значне покращення функціонування нижніх кінцівок після розробленої програми терапії (р<0,05). У групі порівняння (ГП) показник зріс з 50,89 до 55,36 балів, проте зміни були незначними і не досягли статистичної значущості (р>0,05). Фізична терапія не повинна бути єдиним методом лікування гонартрозу. Вона має бути частиною комплексного підходу, який включає також зміну способу життя, правильне харчування, контроль за масою тіла, а також медикаментозне лікування при необхідності. Комплексний підхід дозволяє досягти кращих результатів у лікуванні та відновленні функцій суглоба.

Посилання

Bennell, K. L., Hinman, R. S., & Metcalf, B. R. (2016). Efficacy of a video-based exercise-telephony intervention for patients with knee osteoarthritis: A randomized controlled trial. Annals of Internal Medicine, 165(4), 233–243.

Clemson, L. (2024). The effectiveness of a community-based program for reducing the incidence of falls in the elderly: A randomized trial. Journal of the American Geriatrics Society, 52(9), 1487–1494.

Fransen, M. (2015). Exercise for osteoarthritis of the knee: A Cochrane systematic review. British Journal of Sports Medicine, 49(24), 1554–1557.

Goh, S. L., Persson, M. S., Stocks, J., et al. (2019). Relative efficacy of different types of exercise for treatment of knee and hip osteoarthritis: A network meta-analysis. Annals of the Rheumatic Diseases, 78(2), 223–230.

Hernández-Molina, G., Reichenbach, S., Zhang, B., LaValley, M., & Felson, D. T. (2008). Effect of therapeutic exercise for hip osteoarthritis pain: Results of a meta-analysis. Arthritis and Rheumatism, 59(9), 1221–1228.

Juhl, C., Christensen, R., Roos, E. M., et al. (2014). Impact of exercise type and dose on pain and disability in knee osteoarthritis: A systematic review and meta-regression analysis of randomized controlled trials. Arthritis & Rheumatology, 66(3), 622–636.

Kwon, S., Kwon, J. W., Park, H. A., et al. (2018). Effect of aquatic exercise on pain, physical function, and quality of life in patients with knee osteoarthritis: A randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation, 32(1), 56–66.

Leech, R. D. (2019). Lower-extremity osteoarthritis: Optimizing musculoskeletal health is a growing global concern: A narrative review. BMJ Journal, 53(13).

Levinger, P., Wallman, S., & Hill, K. (2012). Balance dysfunction and falls in people with lower limb arthritis: Factors contributing to risk, and effectiveness of exercise interventions. European Review of Aging and Physical Activity, 9, 17–25.

Liao, C. D., Tsauo, J. Y., Huang, S. W., et al. (2015). Effects of elastic resistance exercise on knee function and quadriceps strength in patients with knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. American Journal of Physical Medicine & Rehabilitation, 94(3), 177–183.

Martínez-Piedrola, R., Zornoza, M., Padrón-Gallego, M., et al. (2020). Impact of hip osteoarthritis on health-related quality of life and its relationship with pain, function, and psychological factors. European Spine Journal, 29(4), 912–919.

Moseng, T., Dagfinrud, H., Smedslund, G., & Østerås, N. (2017). The importance of dose in land-based supervised exercise for people with hip osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. Osteoarthritis and Cartilage, 25(10), 1563–1576.

Tanaka, R., Ozawa, J., & Kito, N. (2013). Efficacy of strengthening or aerobic exercise on pain relief in people with knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Clinical Rehabilitation, 27(12), 1059–1071.

Uthman, O. A., van der Windt, D. A., Jordan, J. L., Dziedzic, K. S., Healey, E. L., Peat, G. M., Foster, N. E., Bennett, M. I., Vohra, R. K., Conaghan, P. G., Birrell, F. N., Main, C., Smidt, N., Lansbury, L., Protheroe, J. (2013). Exercise for lower limb osteoarthritis: Systematic review incorporating trial sequential analysis and network meta-analysis. BMJ, 347, 291–300.

Wang, S., Zhang, Y., Zhao, X., et al. (2019). Effects of tai chi on quality of life in knee osteoarthritis: A randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation, 33(12), 1984–1994.

Wang, X., Pi, Y., Chen, P., et al. (2017). Whole-body vibration exercise for knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2017, Article ID 5620170.

Wang, X. Q., Huang, L. Y., Liu, Y., et al. (2014). Effectiveness of tai chi for patients with knee osteoarthritis: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Nursing Studies, 51(6), 748–757.

Zhang, W., Moskowitz, R. W., Nuki, G., Abramson, S., Altman, R. D., Arden, N., Bierma-Zeinstra, S., Brandt, K. D., Croft, P., Doherty, M., Dougados, M., Hochberg, M., Hunter, D. J., Kwoh, K., Lohmander, L. S., Tugwell, P. (2008). OARSI recommendations for hip and knee osteoarthritis. Osteoarthritis and Cartilage, 16(2), 137–162.

##submission.downloads##

Опубліковано

27.03.2025

Як цитувати

ОДИНЕЦЬ , . Т., МЕЛАЩЕНКО, О., & ВАНЮК , О. (2025). ФІЗИЧНА ТЕРАПІЯ ОСІБ СЕРЕДНЬОГО ВІКУ З ГОНАРТРОЗОМ НА АМБУЛАТОРНОМУ ЕТАПІ РЕАБІЛІТАЦІЇ. PHYSICAL CULTURE AND SPORT: SCIENTIFIC PERSPECTIVE, 2(1), 146–152. https://doi.org/10.31891/pcs.2025.1(1).82